گزارش «پایش ملی محیط کسبوکار ایران» برای تابستان 1403 منتشر شد + فایل PDF
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران بهبود شاخص محیط کسبوکار در فصل تابستان درجا زد. آخرین گزارش پایش ملی محیط کسبوکار ایران نشان می‌دهد نمره شاخص محیط کسبوکار کشور که در بهار امسال به 6.04 رسیده بود، در فصل تابستان به 6.02 رسیده و فقط 0.02 واحد بهبود پیدا کرده است.
به گزارش کارآفرینی پرس، محیط کسبوکار به مجموعه عواملی گفته می‌شود که بر عملکرد یا اداره بنگاه‌های اقتصادی مؤثر هستند، اما تقریبا خارج از کنترل مدیران بنگاه‌ها قرار دارند؛ عواملی نظیر قوانین و مقررات، میزان بارندگی، فرهنگ کاری در یک منطقه و … که در کشورها و مناطق جغرافیایی گوناگون، در هر رشته کاری و نیز در طول زمان متفاوت هستند.
امروزه، بهبود محیط کسبوکار یکی از مهم‌ترین راهبردهای توسعه اقتصادی هر کشور به‌شمار می‌رود و علاوه‌بر آن هرچه محیط کسبوکار یک کشور شرایط بهتری داشته باشد، بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی بیشتر و هر چه بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی در جامعه‌ای بیشتر باشد، عملکرد اقتصاد آن کشور و خلق ارزش و ثروت در آن جامعه نیز بیشتر می‌شود. با این حال بهبود محیط کسبوکار، نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مطلوب است، که دستیابی به این مهم نیازمند وجود فرایندی مستمر برای پایش و سنجش وضعیت محیط کسبوکار هر کشور است.
در همین راستا و در سال 1390، نمایندگان مجلس شورای اسالمی، قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار را تصویب کردند. به موجب ماده 4 این قانون: اتاق‌ها موظفند به‌منظور اطلاع سیاست‌گذاران از وضعیت محیط کسبوکار در کشور، شاخص‌های ملی محیط کسبوکار در ایران را تدوین و به‌طور سالانه و فصلی حسب مورد به تفکیک استان‌ها، بخش‌ها و فعالیت‌های اقتصادی، سنجش و اعالم نمایند.
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در قالب اجرای یک طرح پژوهشی درسال 1394، نسبت به شناسایی و معرفی شاخص‌های ملی پایش محیط کسبوکار اقدام نمود و اجرای طرح ملی پایش محیط کسبوکار را در اواخر سال 1395 با همکاری اتاق‌های تعاون و اصناف ایران در دستور کار خود قرار داد.
گزارش حاضر، سی و دومین گزارش فصلی است که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با رویکرد تلفیق داده‌های پیمایشی با داده‌های آماری بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین (Schein) ارائه نموده است. در این گزارش داده‌های پیمایشی، حاصل از ادراک‌سنجی از وضعیت مؤلفه‌های محیط کسبوکار کشور در تابستان 1403، تعداد 2763 فعال اقتصادی زیرمجموعه سه اتاق و با استفاده از روش تکمیل پرسشنامه الکترونیکی (CATI) و همچنین آمارگیری تلفنی با کمک رایانه (CATI) صورت گرفته است و داده‌های آماری نیز از منابع آماری رسمی کشور تهیه و مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
شایان ذکر است به‌دلیل شیوع ویروس کرونا در کشور از اسفند ماه سال 98، شاخص ملی محیط کسبوکار با
احتساب اثر کرونا به‌عنوان یکی از موانع کسبوکار محاسبه شده است و در پاییز 1401، به‌دلیل کاهش اثرگذاری شاخص
مذکور در محیط کسبوکار، از محاسبات حذف شده است.
برای دریافت فایل کامل گزارش «پایش ملی محیط کسبوکار ایران»- تابستان 1403 اینجا را کلیک کنید.
چکیده نتایج
نتایج حاصل از پایش ملی محیط کسبوکار ایران در تابستان 1403، 6.02 (نمره بدترین ارزیابی 10 است) محاسبه شده که تقریبًاً مشابه وضعیت این شاخص در فصل گذشته (بهار 1403 با میانگین 6.04) است.
در تابستان 1403 فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، به‌ترتیب سه مؤلفه زیرا را نامناسب‌ترین مؤلفه‌های محیط کسبوکار کشور نسبت به سایر مؤلفه‌ها ارزیابی نموده‌اند:
- غیرقابل پیشبینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصوالت
- دشواری تأمین مالی از بانک‌ها
- بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسبوکار
بر اساس یافته‌های این طرح در تابستان 1403 استان‌های البرز، زنجان و خوزستان به‌ترتیب دارای مساعدترین وضعیت محیط کسبوکار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شده‌اند.
براساس یافته‌های طرح، میانگین ظرفیت فعالیت (واقعی) بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در فصل تابستان 1403 معادل 41.95 درصد بوده است که نسبت به بهار 1402(41.19درصد) کاهش 0.76 درصدی داشته است.
بر اساس نتایج این پایش در تابستان 1403، وضعیت محیط کسبوکار در بخش کشاورزی (6.06) در مقایسه با بخش‌های صنعت (5.88) و خدمات (6.00) نامناسب‌تر ارزیابی شده است.
در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی برحسب طبقه‌بندی استاندارد ISIC.rev4، رشته فعالیت‌های زیر دارای بهترین وضعیت محیط کسبوکار بوده‌اند:
- حمل‌ونقل و انبارداری
- آب‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه
- هنر، سرگرمی و تفریح
همچنین رشته فعالیت‌های زیر نیز بدترین وضعیت محیط کسب وکار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی درکشور داشته‌اند:
- سلامت انسان و مددکاری اجتماعی
- آموزش
- فعالیت حرفه‌ای، علمی و فنی
بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسبوکار ایران در تابستان 1403، عدد 6.21 (عدد 10 بدترین ارزیابی است) به‌دست آمده است که به‌صورت جزیی مناسب‌تر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (بهار 1402 با میانگین 26/6 ) است.
میانگین ارزیابی محیط اقتصادی عدد 6.65 است که در ارزیابی فصل گذشته عدد 6.60 حاصل شده بود و میانگین ارزیابی محیط نهادی عدد 5.85 است که در فصل گذشته عدد 5.99 ارزیابی شده بود.
بر این اساس، محیط حقوقی و قانونی با عدد 5.63 و محیط مالی با عدد 8.30 به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند.
لازم به ذکر است که شاخص شین به‌دلیل درنظر گرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه، از دقت بیشتری نسبت به شاخص کل کشور برخوردار است. در فایل pdf گزارش، روش شناسی انجام پایش، جداول و نمودارهای آماری به همراه تحلیل نتایج به‌طور مبسوط شرح داده شده است.
انتهای پیام/
