تفاوت «یادگیری سازمانی» و «سازمان یادگیرنده» چیست؟
استیفنرابینز[1]، در کتاب «تئوری سازمان، ساختار و طرح سازمانی»[2] یادگیری را چنین توصیف می‌کند: یادگیری عبارت است از هر نوع تغییر در رفتار که در نتیجه تجربه رخ می‌دهد. یکی دیگر از تعاریفی که مورد قبول بسیاری از محققین یادگیری است، تعریف ارائه شده در دایره‌المعارف بریتانیکا[3] است: یادگیری عبارت است از تغییرات نسبتا پایدار در رفتار بالقوه فرد که در اثر ممارست و تمرین حاصل می‌شود.
محمدعلی نژادیان مدیرمسئول کارآفرینی پرس و مدرس دانشگاه در یادداشتی نوشت: در حوزه سازمانی، یادگیری را می‌توان به‌صورت افزایش قابلیت یا ظرفیت (فردی و یا سازمانی) تعبیر کرد که به عملکرد موثر می‌انجامد[4]. اما در خصوص یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده می‌توان به‌صورت زیر تعریف کرد:
الف- یادگیری سازمانی[5]: یکی از عوامل حیاتی برای موفقیت سازمان‌های کارآفرین است.
- یادگیری سازمانی یعنی اینکه در زمانی واحد روش‌های جدید و مفید را یاد بگیریم و به‌طور همزمان روش‌های مضر و فرسوده را فراموش کنیم (احمدپور داریانی و کریمی، 1399: 83).
- یادگیری سازمانی عبارت از فرآیندی است که طی آن، اعضای سازمان خطاها را کشف و برای اصلاح آن اقدام می‌کنند
- یادگیری سازمانی عبارت است از فرآیند به‌سازی عملکردها از طریق دانش و درک بیشتر
- یادگیری سازمانی عبارت است از رفتار انطباقی سازمان در طول زمان[6]
- یادگیری سازمانی فرایند خلق، نگهداشت و تسهیم دانش در سازمان است[7]
مدیریت دانش[8]: فرایند خلق، گردآوری، ذخیره، بازیابی، تسهیم و به‌کارگیری دانش و اطلاعات در یک سازمان تعریف می‌شود. شاید بتوان گفت عنصر اصلی موفقیت در کسب‌وکارهای کنونی مدیریت دانش است[9].
تسهیم دانش[10]: فرایند اشتراک‌گذاری دانش میان کارکنان سازمان است که یکی از حوزه‌های کلیدی «مدیریت دانش» محسوب می‌شود. در واقع، تسهیم دانش انتشار داوطلبانه مهارت‌ها و تجربیات اکتسابی به سایر افراد است.
پس از گردآوری، تولید و ذخیره دانش نوبت به فرایند اشتراک‌گذاری دانش می‌رسد. این فرایند سبب می‌شود تا دانش و اطلاعات همچون خون در رگ‌های سازمان جاری شود. بسیاری از سازمان‌های در سراسر دنیا، استراتژی‌هایی انگیزشی و متنوعی را در زمینه تسهیم دانش در سازمان خود به کار می‌گیرند. اشتراک‌گذاری دانش توسط مک درمت[11] در سال ۱۹۹۹ بدین صورت تشریح شده که وقتی می‌گوییم فردی دانش خود را تسهیم می‌کند، به این معنی است که آن فرد، فرد دیگری را با استفاده از دانش، بینش و افکار خود راهنمایی می‌کند تا او را کمک کند که موقعیت خود را بهتر ببیند.[12]
ب- سازمان یادگیرنده[13]: در مقام مقایسه، می‌توان گفت که مفهوم سازمان یادگیرنده کاربرد عملی تئوری یادگیری سازمانی است. سازمان‌های یادگیرنده یافته‌های تئوریک یادگیری سازمانی را جهت شناسائی روش‌های بهبود مستمر تولید، خلق و توسعه دانش سازمانی را مورد استفاده قرار می‌دهند.[14]
- سنج[15] (1990) سازمان یادگیرنده را سازمان‌هایی تلقی می‌کنند که به‌طور مداوم ظرفیت خودشان را برای یادگیری از تجربیات بهبود می‌بخشند (احمدپور داریانی و کریمی، 1399: 83-82)
- سازمان یادگیرنده سازمانی است که توانایی آموختن دارد[16]
- سازمان یادگیرنده، سازمانی است که در آن: سازمان به طور مستمر خود را با تغییرات محیطی هم راستا می کند، سازوکارهایی برای شنیدن صدای تمامی ذی نفعان دارد، روش های سیستماتیکی برای انتقال دانش به سراسر سازمان دارد، به ادغام / خرید سایر شرکت ها و اتحاد با دیگران، به عنوان راهبردهایی برای یادگیری نگریسته می شود، ساختار سازمانی به گونه ای طراحی شده است که به جریان دانش در سراسر سازمان کمک کند
- سازمان یادگیرنده سازمانی است که دارای توانایی ایجاد، کسب و انتقال دانش است و رفتار خودش را طوری تعدیل می‌کند که منعکس کننده دانش و دیدگاه‌های جدید باشد.
- بعضی سازمان یادگیرنده را این گونه تشریح می کند: سازمان یادگیرنده سازمانی است که اعضای آن همیشه در حال یادگیری چیزهای جدید هستند و آنچه را می آموزند در راستای بهبود کیفیت کالاها و د خدمات ، فرایندهای تولید، ارائه خدمات و محیط کاری کارکنان و عملکرد آنها به کار می گیرند[17].
منابع: احمدپور داریانی و آصف کریمی (1399)، کارآفرینی سازمانی از نظریه تا عمل، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
[1] Stephen P. Robbins.
[2] Organization Theory: Structure, Design, and Applications.
[3] Encyclopædia Britannica.
[4] https://parsmodir.com/db/theory/organizational-learning.php
[5] Organizational learning.
[6] https://sharifstrategy.org/organization-learning
[7] https://parsmodir.com/db/theory/organizational-learning.php
[8] Knowledge management.
[9] https://parsmodir.com/db/theory/knowledge-management.php
[10] Knowledge sharing.
[11] Mack Dermott.
[12] https://parsmodir.com/db/theory/km-sharing.php
[13] Learning organization.
[14] https://parsmodir.com/db/theory/organizational-learning.php
[15] Senge, P.M.
[16] https://parsmodir.com/db/theory/organizational-learning.php
[17] https://sharifstrategy.org/organization-learning
انتهای پیام/
