با ۶ گام عملیاتی تحقیقات بازار آشنا شوید

در این مطلب شرح می‌دهیم که تحقیقات بازار چیست و همینطور انواع مختلف آن و نحوه‌ی انجامشان را توضیح می‌دهیم.

به گزارش کارآفرینی پرس به نقل از کاربوم، مشاغل برای تهیه‌ی بهترین برنامه‌ها و استراتژی‌ها باید اطلاعات دقیق و به‌روزی داشته‌باشند. یکی از راه‌های مهم کسب این اطلاعات از طریق تحقیقات بازار (Market Research) است. انجام مطالعات بازار در فرایند بازاریابی به شرکت‌ها امکان می‌دهد که هم‌چنان رقابتی باقی بمانند و منابع خود را با بهترین تاکتیک‌ها و تکنیک‌ها هدایت کنند.

تحقیقات بازار چیست؟

پیش از بررسی هر چیزی، باید بدانیم Market research چیست و چه کاربردی دارد.

مطالعات یا تحقیقات بازار فرایند جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات مربوط به مخاطبان هدف شرکت‌هاست. 

محققان بازار با استفاده از ابزارها و تجزیه‌و‌تحلیل‌های مختلف می‌آموزند که چگونه گروهی از مردم درمورد خرید تصمیم می‌گیرند و نحوه‌ی تغییر ترند و انتظارات مردم از محصولات و خدمات چیست. شما می‌توانید از نتایج مطالعات بازار برای هدایت استراتژی کسب‌وکارتان و اندازه‌گیری موفقیت استراتژی فعلی خود استفاده کنید.

مطالعات بازار با استفاده از ترکیبی از تجزیه‌وتحلیل کیفی، مانند نظرسنجی‌ها، گروه‌های متمرکز و آمار، انجام می‌شود؛ هم‌چنین، به شما کمک می‌کند که نحوه‌ی تعامل افراد را با برندها و صنایع مختلف درک کنید؛ علاوه بر این، می‌توانید یاد بگیرید که مردم به دنبال چه نوع کالاهایی هستند و نظرات افراد را درباره‌ی محصولات یا خدمات موجود بفهمید؛ هم‌چنین، مطالعات بازار می‌تواند به شما بگوید که آیا افراد درآمد قابل‌مصرف دارند، چگونه پول خود را خرج می‌کنند و چگونه می‌توانند به بهترین شکل به مشتریان شما تبدیل شوند.

انواع تحقیقات بازار

حال که توضیح دادیم Market research چیست و چه کاربردی دارد، در ادامه به انواع آن خواهیم پرداخت. مطالعات بازار از تکنیک‌ها و تحلیل‌های علوم اجتماعی کاربردی استفاده می‌کند. شما یا شرکتی که شما را استخدام می‌کند، می‌توانید تحقیق کنید و تحقیقات شما می‌توانند بر اساس مطالعات انجام شده‌باشند.

در ادامه برخی از رایج‌ترین انواع مطالعات بازار را آورده‌ایم:

مطالعات اولیه

این نوع مطالعات شامل جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل مستقیم داده‌هاست. مطالعات بازار به عنوان پروژه‌ طراحی، اجرا و تحلیل می‌شود. شما می‌توانید روش تحقیق و جزئیات مطالعه‌ی خود را بر مبنای سؤالی که می‌خواهید به آن پاسخ دهید یا مسئله‌ای که می‌خواهید حل کنید، قرار دهید.

مطالعات ثانویه

مطالعات ثانویه زمانی است که شما یا شرکت تحقیقاتی، داده‌های مطالعاتی‌ای را که قبلا کامل شده‌اند، تجزیه‌وتحلیل می‌کنید و به کار می‌گیرید.

این مطالعات می‌تواند از طریق منابع بسیاری از جمله سازمان‌های صنعتی، سازمان‌های دولتی و دانشگاه‌ها صورت گیرد. مطالعات ثانویه اغلب برای درک ترند بازار، پیش‌بینی رفتار خریدار و تجزیه‌ و‌ تحلیل رقبا استفاده می‌شود.

مطالعات اکتشافی

این مطالعات بازار روی موضوعی تمرکز دارد که هنوز به‌خوبی درک نشده‌است. مطالعات اکتشافی از نظر ساختار، به اندازه‌ی سایر مطالعات دقیق نیست؛ زیرا شما دانش قبلی زیادی ندارید که بتوانید مطالعه‌ی خود را بر اساس آن انجام دهید؛ در عوض، این نوع تحقیق به شما کمک می‌کند که مسئله یا موضوعی را تعیین کنید؛ بنابراین، می‌توانید برنامه‌ای را برای مطالعه‌ی دقیق‌تر یا ارائه‌ی راه‌حل آن تنظیم کنید.

مطالعات اکتشافی معمولا شامل طرح سؤالاتی با پایان‌ باز با گروه کوچکی از افراد برای دریافت پاسخ‌های دقیق و طولانی است. این روش می‌تواند به محققان کمک کند تا درک بهتری از چشم انداز و نیازهای فعلی بازار داشته‌باشند.

تحقیقات خاص

تحقیقات خاص متمرکز بر پاسخ به سؤالی خاص یا مطالعه‌ی موضوعی کاملا مشخص است. این روند شامل جذب بسیاری از پاسخ‌دهندگان از بخش خاصی از بازار شما بر اساس جمعیت، سطح درآمد، موقعیت مکانی یا برخی از ویژگی‌های قابل‌شناسایی دیگر است. تحقیقات خاص اغلب بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده از تحقیقات اکتشافی طراحی می‌شود.

پرسش‌نامه‌های پست الکترونیکی مستقیم

پرسش‌نامه‌های پست الکترونیکی روش تحقیق اولیه‌ای است که در آن شما سؤالات را برای گروه هدف خود ارسال می‌کنید. اگر این روش را انتخاب کردید، حتما افراد خاصی را مخاطب قرار دهید، سؤالات را کوتاه و مستقیم نگه دارید و پرسش‌نامه را به کم‌تر از ۲ صفحه محدود کنید. شما باید نامه‌ی دیگری نیز  داشته‌باشید که توضیح می‌دهد چرا از پرسش‌نامه استفاده می‌کنید؛ هم‌چنین، می‌توانید محرکی مانند کوپن یا کارت هدیه را به منظور بازگرداندن پرسش‌نامه برای آن‌ها ارسال کنید.

مصاحبه‌ی تلفنی 

مصاحبه‌ی تلفنی بسیار مقرون‌به‌صرفه است و می‌تواند به‌سرعت تکمیل شود. اگر تصمیم دارید از مصاحبه‌ی تلفنی برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کنید، باید نام پاسخ‌دهنده‌ی خود را در ابتدای مصاحبه تأیید کنید و در پایان از آن‌ها بپرسید آیا می‌توانید اگر به اطلاعات بیشتری نیاز داشتید مجدد با آن‌ها تماس بگیرید؟ باید متن حفظ‌شده‌ای را داشته‌باشید و از مکث‌کردن جلوگیری کنید تا بتوانید توجه پاسخ‌دهندگان خود را تا حد امکان حفظ کنید.

مصاحبه‌ی عمقی

مصاحبه‌های عمقی یک‌به‌یک بین پاسخ‌دهنده و محقق انجام می‌شوند. مصاحبه‌‌های عمقی می‌توانند مصاحبه‌های متمرکز باشند که در آن‌ها محقق سؤالات خاصی را مطرح می‌کند؛ سؤالاتی که زودتر از موعد درموردشان تصمیم گیری می‌شود یا سؤالاتی غیرمستقیم‌ که در آن‌ها پاسخ‌دهنده درمورد موضوعات خاصی صحبت می‌کند و سؤالات بسیار کمی از محقق دارد.

گروه‌های متمرکز

گروه‌های متمرکز اغلب به عنوان جلسات طوفان فکری برای درک تصمیمات خرید در جمعیت‌های خاص مورداستفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند بینشی را درمورد انتخاب انواع محصولات یا خدمات محبوب افراد موردنظر برای خرید ارائه دهند. گروه‌های متمرکز اغلب بسیار محاوره‌ای هستند، شرکت‌کنندگان به پاسخ‌های سایر افراد پاسخ می‌دهند و آن‌ها را دنبال می‌کنند.

مراحل انجام تحقیقات بازار

حال که دریافتید Market research چیست و چند نوع دارد، در ادامه به نحوه‌ی انجام تحقیقات بازار می‌پردازیم. اگر به انجام مطالعات بازار برای سازمانتان علاقه دارید، مراحل زیر را دنبال کنید:

۱. در اولین گام از تحقیقات بازار باید مبحث را تعریف کنید

با توضیح روشن درمورد سؤالی که می‌خواهید به آن پاسخ دهید، شروع کنید.

شما باید در این مرحله اهداف تحقیق خود را لیست کنید و سؤالاتی را در نظر بگیرید که مشکلی را مشخص کنند که در حال تحقیق روی آن هستید. این کار به شما کمک می‌کند که تصمیم بگیرید چگونه مطالعات بازارتان را طراحی کنید.

۲. شخصیت خریدارتان را تعریف کنید

پرسونا یا مشخصات خریدار همان مشخصاتی است که فکر می‌کنید مشتریان ایدئال شما باید داشته‌باشند؛ مانند سن، درآمد، جنسیت، مشاغل، انداره‌ی خانواده، محل سکونت و چالش‌های اصلی آن‌ها.

هنگامی که می‌خواهید تعیین کنید از چه قالب تحقیقاتی‌ای استفاده کنید، چگونه سؤالاتی را مطرح کنید و چگونه مخاطب خود را سازمان دهید، از این مشخصات مشتری ایدئالتان استفاده خواهید کرد. اگر بیش از یک خریدار داشته‌باشید که متناسب با کسب‌وکارتان باشد، ممکن است متوجه شوید که می‌توانید برای هریک از آن‌ها تحقیقات بازار را انجام دهید.

۳. طرح تحقیق برای تحقیقات بازار را تدوین کنید

باید سیستم خاصی را برای انجام تحقیقات خود طراحی کنید. شما در این مرحله تصمیم خواهید گرفت که چگونه به پاسخ‌دهندگانتان برسید، چه نوع سؤالاتی را مطرح کنید و آن‌ها از چه قالبی برای پاسخ‌گویی به سؤالات استفاده می‌کنند. شما باید روش‌های تحقیق خود را بر اساس بودجه و محدودیت زمانی، چگونگی حضور جامعه‌ی هدفتان در تحقیقات بازار و مسئله یا موضوعی که در حال تحقیق روی آن هستید، انتخاب کنید.

۴. داده‌های تحقیق را جمع‌آوری کنید

سؤالات شما باید واضح و بی‌طرفانه باشند. اگر سؤالاتی جهت‌دار را مطرح کنید یا اگر شرکت‌کنندگان فکر‌ کنند که شما از آن‌ها جواب خاصی را می‌خواهید، پاسخ قابل‌اعتمادی نمی‌دهند. اگر سؤالات خود را برای تمام گیرندگان در دسترس نگه دارید، می‌توانید نکات بسیاری را از داستان‌های شخصی و تجربیاتشان بیاموزید.

۵. برای انجام تحقیقات بازار داده‌ها را تجزیه‌وتحلیل کنید

تحقیقات بازار درمورد یافتن ترندها و استفاده از آن‌ها برای هدایت تصمیمات تجاری شماست. همان طور که داده‌ها ارائه می‌شوند، باید با آن‌ها کار کنید. شما با بی‌طرف، عینی و دقیق بودن در تحلیل، از تحقیقات خود بیش‌ترین بهره را خواهید برد.

۶. یافته‌ها را گزارش دهید

ممکن است شما گزارش را به سازمانی صنعتی، تصمیم‌گیرندگان شرکت یا مشتریان خود ارائه دهید. گزارش شما باید چیزی را منعکس کند که از داده‌ها یافته‌اید و اگر شخص دیگری از داده‌ها و روش‌های شما استفاده کند، یافته‌های شما باید قابل بازآفرینی باشند.

پایان پیام/