آیا سخنان مدیرعامل «تپسی» درباره وضعیت چهار سال گذشته اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی صحت دارد؟
در نشستی که 7 اردیبهشت با حضور مدیرعامل و بنیان‌گذار تپسی، تنی چند از اعضای این شرکت، رضا قربانی، عضو هیئت مدیره سازمان نصر تهران و تعدادی از خبرنگاران این حوزه برگزار شد. موضوع اصلی این نشست دوستانه بررسی نقاط ضعف اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی و انتخابات پیش رو و همچنین برنامه مدیرعامل تپسی برای ورود به این انتخابات بود.
به گزارش کارآفرینی پرس به نقل از راه پرداخت، میلاد منشی‌پور در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه یکی از مباحث مهمی که می‌تواند بخش‌های آسیب‌پذیر این اکوسیستم را تقویت کند موضوع اتحادیه کسبوکارهای مجازی است، عنوان کرد: «اگر اتحادیه بخواهد مانند بعضی بخش‌های مربوط به رگولاتوری و بدنه حاکمیت به شیوه یک نهاد دولتی ناکارآمد عمل کند اوضاع بسیار نامناسبی به وجود خواهد آمد.»
چرا اتحادیه مهم است؟
مدیرعامل تپسی در این نشست با توضیح اینکه کاش لازم نبود وارد بحث اتحادیه شویم و هرکس تمرکز اصلی خود را بر روی پیشرفت کسب‌وکار خود بگذارد؛ گفت: «وقتی به گذشته نگاه کنیم به یاد می‌آوریم اتحادیه در بحبوحه بحرانی که برای تاکسی‌های آنلاین در سراسر کشور به وجود آمد تشکیل شد. بسیاری از دفاتر اسنپ و تپسی در ایران پلمب شدند. انتخاب اکوسیستم در آن زمان این بود که اتحادیه‌ای تشکیل شود که بتوان به کمک آن از نابودی استارتاپ‌ها در رقابت با بخش‌های سنتی جلوگیری کرد.»
میلاد منشی‌پور به شش ماه گذشته و دعوت اتاق از او برای ورود به اتحادیه و سروسامان دادن به آن تا قبل از انتخابات اشاره کرد و گفت: «در آن زمان متوجه شدم اتحادیه بیشتر از آنکه نهادی کمک کننده باشد به پاشنه آشیل اکوسیستم نزدیک و به نوعی دارای المان‌های مشکل‌زا بود.»
او بیان کرد: «فیلترینگ، انحصار و تفهیم اتهام به اعضای هیئت‌مدیره از جمله معضلاتی بودند که بسیار سروصدا کردند اما به اعتقاد من این‌ها فقط نوک کوه یخ هستند. برخی مشکلات پیش‌آمده مربوط به ساختار و بدنه اتحادیه بود که بر اتفاقاتی که دراکوسیستم افتاد بسیار تأثیرگذار بودند.»
مدیرعامل تپسی در ادامه نشست با توضیح اینکه رسیدگی به اختلافات اعضا و شکایات مصرف‌کنندگان از اعضا دو وظیفه از وظایف اتحادیه است، عنوان کرد: «در زمانی که مباحث انحصاری و ضدرقابتی در اکوسیتسم و بسته‌شدن برخی کسب‌وکارها مطرح شد تنها نهادی که به این ماجرا ورود نکرد اتحادیه بود. وزارت ارتباطات و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ورود کردند اما اتحادیه حتی یک جلسه هم در این خصوص برگزار نکرد.»
او ادامه داد: «یکی از اشتباهات رخ داده موضوع بادران است. اگر اتحادیه به اختلافات و شکایات بادران رسیدگی می‌کرد به عنوان یک نهاد بالادست و رگولاتور خیلی سریع‌تر متوجه فعالیت‌های کلاهبردارانه بادران می‌شد؛ اما هیچ شکایتی به اتحادیه نرسید و در سیستم اتوماسیون اداری ثبت نشد.»
اتحادیه ضد رقابت
منشی‌پور عنوان کرد: «ظاهراً فرصت‌ها برای همه کسبوکارهای این اکوسیستم برابر نیست. من نگران تپسی نیستم چرا که تپسی همواره گلیم خود را از آب بیرون کشیده است. اگر ساده‌انگارانه به اشتباهات و عملکرد بد اتحادیه بنگریم به دلایلی برمی‌خوریم که برخی از آن‌ها ساختاری، قانونی و بنیادی هستند. تبعات عملکرد بد در اتحادیه کسبوکارهای مجازی با سایر اتحادیه‌های سنتی متفاوت است. هردو بد هستند اما عملکرد اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی ساختار کل صنعت را تحت تأثیر قرار می‌دهند.»
هم‌بنیان‌گذار تپسی ادامه داد: «برخی از دلایل دیگر مربوط به بازیگران و افراد است که امید بیشتری به اصلاح آن وجود دارد. مسئله نگران‌کننده‌ای که وجود دارد این است که اتحادیه به صورت سیستماتیک به شکلی درآمد که نماینده دو هلدینگ بزرگ کشور شده است. اگر اعضا را بررسی کنیم یا نماینده مستقیم هستند و یا کسانی هستند که هیچ کسب‌وکاری ندارند و طبیعتاً اهداف آن‌ها با دو هلدینگ مزبور هاهنگ می‌شود. در دوره جدید فقط نام نمایندگان تغییر کرده اما تناظر یک به یک وجود دارد.این‌ها دلایل ورود من به موضوعات اتحادیه است.»
به عقیده مدیرعامل تپسی اگر اتحادیه بخواهد در مسیر قبلی خود حرکت کند دیگر ادامه پیدا نمی‌کند و ساختار آن تغییر می‌کند. اما شاید بتوان کاری کرد که مسیر فعلی منقطع شود و سمت اهداف درست‌تر حرکت کند.
چه می‌توان کرد؟
به گفته منشی‌پور یکی از موضوعات مهم جلوگیری از انحصار است. اتحادیه باید به قانون‌گذاران کمک کند مسائلی نظیر ایجاد فرصت‌های برابر و جلوگیری از انحصار کمک‌کننده باشد. اگر ترکیب اتحادیه به گونه‌ای باشد که اعضای آن اهداف عام‌تری را پیگیری کنند این نهاد می‌تواند کمک‌کننده باشد. موضوع اصلی حضور یا عدم حضور یک شخص در اتحادیه نیست. موضوع اصلی وجود چنین ترکیبی است. اتحادیه وظیفه دارد به موضوعات عام که هرچند از نظر ریالی کوچکتر اما شامل حال اکثریت اعضا باشند رسیدگی کند. اما اتحادیه تا به حال محدود عمل کرده است. اتحادیه می‌تواند در مسیر اصلی و مشترک اعضای خود حرکت کند، چراکه چارچوب حرکت در این مسیر مشخص است و ابزار لازم را در اختیار دارد. یکی از ایراداتی که به اتحادیه وارد است نداشتن ساختار است.
منشی‌پور در پاسخ به سؤال خبرنگار راه پرداخت مبنی بر پیشنهاد حضور در ائتلاف تاد توضیح داد: «در ابتدای امر بدون اطلاع من و بدون پیشنهاد رسمی نام من را به عنوان یکی از اعضای ائتلاف قرار داده بودند و این درحالی است که اصول ذهنی من با آن‌چه اعضای این ائتلاف به دنبال آن هستند متفاوت است. حتی اگر به صورت رسمی از من درخواست می‌شد در این ائتلاف حضور داشته باشم نمی‌پذیرفتم. چرا که در این صورت باید با اهداف آن‌ها هم‌راستا می‌شدم. در هرصورت عقیده من این است که این ائتلاف رأی نخواهد آورد.»
خبرنگار راه پرداخت با توضیح اینکه در ترکیب کنونی اتحادیه افرادی که منتقد هستند عقیده دارند بازی را به هم زده‌اند اما در عمل اپوزیسیون اتحادیه هستند؛ از مدیرعامل تپسی پرسید: «آیا شما هم قصد دارید در نهایت همین روند را در پیش بگیرید؟» منشی‌پور در پاسخ به این سؤال بیان کرد: «به هیچ وجه. احتمالاً به تفاهمی با اعضا می‌رسیم. در این صورت اهدافی که از آن‌ها نام بردم قابل دسترسی هستند. کمااینکه برخی اعضا نظیر محمد خلج و اشکان ارمندهی نظرات متفاوتی ندارند و می‌توان با آن‌ها تعامل کرد.»
منشی‌پور در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا شما می‌خواهید لشکر یک نفره باشید یا قصد دارید جریان سوم انتخابات اتحادیه باشید، توضیح داد: «یک ترکیب به طور طبیعی شکل می‌گیرد. اما اگر بخواهیم آن را به صورت یک لیست با به شکلی دیگر معرفی کنیم یک موضوع تاکتیکی است. موضوع اصلی مدل فکری افراد است که احتمالا بین تعداد زیادی از اعضا مشترک است و همین موضوع آن‌ها را به یکدیگر جذب می‌کند.»
نگار عرب، مدیر روابط عمومی تپسی در پاسخ به سؤال یکی از افراد حاضر در جلسه مبنی بر اینکه چرا ائتلاف دیگری در کنار تاد تشکیل نشد که اهداف دیگری را پیگیری کند، تأکید کرد: «یکی از دلایل این موضوع اطلاع‌رسانی نادرست اتحادیه و زمان محدودی بود که در اختیار افراد قرار داشت.»
رضا قربانی نیز در انتهای جلسه بیان کرد: «اتفاقی که طی این سال‌ها برای نهادهای صنفی افتاده است استحاله شدن است و اینکه آن‌ها در خدمت حاکمیت قرار می‌گیرند. ما دو قانون داریم اول قانون نظام صنفی و دوم قانون حمایت از حقوق پدیدآوردندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای. که سازمان نظام صنفی طبق قانون دومی که نام بردم شکل گرفته و این مصوبه مجلس است. آیین‌نامه اجرایی این سازمان مصوب هیئت دولت است و حکم رئیس این سازمان را بعد از طی مراحل دموکراتیک انتخاب او، رئیس جمهور امضا می‌کند.»
او ادامه داد: «میلاد منشی‌پور در شرایطی که کسی حاضر به حرف زدن نیست بر روی مسئله بسیار مهم و تأثیرگذاری دست گذاشته است. اتحادیه‌ای وجود دارد که طبق قوانین نظام صنفی دارای پتانسیل‌های قانونی است. این اتحادیه می‌تواند به یک مرکز توزیع رانت و نهادی که انحصار ایجاد می‌کند تبدیل شود و یا می‌تواند برای اهداف اکثریت اعضای خود بجنگد.»
قربانی توضیح داد: «اتحادیه در ماجرای فیلترینگ نشان داد زمانی که دست حاکمیت می‌لرزد که فیلترینگ را عملی کند او به راحتی بر روی دکمه فیلترینگ دست می‌گذارد. اگر کسانی باشند که آبرویی در اکوسیستم نداشته باشند این موضوع اتحادیه را به یک مرکز بسیار خطرناک تبدیل می‌کند. مرکزی که ممکن است کاری را جلو نبرد و به شدت قلع‌وقمع‌کننده باشد.»
او با بیان این صحبت زمینه را برای پرسش خود فراهم کرد و به عنوان یک فرد رسانه‌ای حاضر در جلسه سؤال خود را اینگونه مطرح کرد: «رقابت با ائتلاف تاد را با توجه به افراد و زمان محدود از نظر عملی به چه شکلی پیش خواهید برد؟ آیا به این فکر کرده‌اید لیست باز شود و انتخابات به هردلیلی مجددا به تعویق بیفتد و یا روی ورود افراد شناخته‌شده‌ای که به هر دلیل مایل به ورود به مسائل اتحادیه نبوده‌اند حساب کرده‌اید؟»
منشی‌پور در پاسخ به به این سؤال عنوان کرد: «باز شدن لیست اتفاق مثبتی است نه فقط به دلیل ورود افراد شناخته‌شده بلکه به دلیل ورود افراد کاربلدی که از عهده پیشبرد اهداف مدنظر عامه اعضا بر خواهند آمد. این یک اتفاق شدنی است و ما باید صدای خود را بلند کنیم. اما اگر شرایط به قبل پیش رود من این احساس مسئولیت را می‌کنم که با یک عزم راسخ وارد شوم و ببینم چه کارهایی می‌توان انجام داد. برخی افراد حاضر نیز افرادی هستند که می‌توان با آن‌ها تعامل کرد کافی است به جای پیشبرد اهداف چند عضو خاص کمی عام‌تر بنگرند و اهداف کلی‌تری را پیگیری کنند. اما به طور کلی احتمالا یک نظریه بازی را در پیش خواهیم داشت که من در آن تنها نخواهم بود.»
به گزارش کارآفرینی پرس به نقل از شعار سال، رضا الفت نسب در توییتی که به تازگی در حساب خود منتشر کرده به گزارش مدیرعامل تپسی اشاره می‌کند که بر مبنای آن دستور تفکیک اتحادیه توسط وزیر صمت صادر شده است.
از سویی لحظاتی پیش نامه‌ای از سوی ائتلاف «تاد» که خطاب به محمد مخبر، معاون اول رییس جمهور نوشته شده است. در بخشی از این نامه آمده است: «براساس تاکید صریح – تبصره ۷ ذیل ماده ۲۱ قانون نظام صنفی- تشکیل هرگونه اتحادیه جدید می‌بایست با پیشنهاد اتاق اصناف و موافقت وزیر صورت گیرد نه با پیشنهاد معاونت محترم جناب وزیر و تاکنون نیز حسب دانسته‌های نگارندگان رویه مورد نظر معاون محترم وزیر صمت در تشکیل اتحادیه‌ها بی‌سابقه بوده است.»
متن کامل این نامه به شرح زیر است:
معاون اول محترم ریاست جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای دکتر مخبر
با سلام و تبریک فرارسیدن عید سعید فطر به استحضار میرساند که براساس تصمیم هیات اجرایی انتخابات مقرر بود دومین دوره انتخابات هیات مدیره اتحادیه کسب و کارهای مجازی پس از ۷ ماه در تاریخ ۲۳ فروردین ماه ۱۴۰۱ برگزار گردد که ۲ روز قبل از انتخابات با دستوری خارج از چارچوب قوانین، برگزاری انتخابات تا مورخه ۱۹/۱۲/۱۴۰۱ به تعویق افتاد. اما مجددا و در آستانه برگزاری انتخابات و درست پیش از تعطیلات چند روزه عید فطر معاون وزیر صمت در نامه‌ای آنی از جناب وزیر ” تفکیک اتحادیه کسب و کارهای مجازی” را درخواست نموده اند و عجیب اینکه جناب وزیر نیز موافقت خود را با درخواست خارج از چارچوب قوانین معاونت تجارت و خدمات وزارت صمت اعلام نموده اند. اینجانبان بعنوان تعدادی از اعضای اتحادیه کسب و کارهای مجازی از جنابعالی تقاضا داریم که به وزیر محترم تاکید فرمایید تا قبل از اخذ هر تصمیمی که فعالیت کسب و کارهای خصوصی به عنوان موتورمولد اشتغال کشور را تحت تاثیر قرار میدهد ضمن توجه به نظر کارشناسی صاحبان کسب و کارها – که در جای جای قوانین بالادستی مورد تاکید قرار گرفته است- از مشاوران خبره و با تجربه در حوزه تصمیمات مذکور استفاده نمایند تا خدای نکرده بخش خصوصی بهای تصمیمات کارشناسی نشده و خلق الساعه وزارت صمت را نپردازند.
لازم به ذکر است که براساس تاکید صریح – تبصره ۷ ذیل ماده ۲۱ قانون نظام صنفی- تشکیل هرگونه اتحادیه جدید می‌بایست با پیشنهاد اتاق اصناف و موافقت وزیر صورت گیرد نه با پیشنهاد معاونت محترم جناب وزیر و تاکنون نیزحسب دانسته‌های نگارندگان رویه مورد نظر معاون محترم وزیر صمت در تشکیل اتحادیه‌ها بی سابقه بوده است. ضمن اینکه جناب وزیر باید مستحضر باشند که با توجه به اتمام مدت مسوولیت قانونی هیات مدیره قبلی، قانون هیچ راهکاری به جز برگزاری انتخابات قانونی برای ادامه کار اتحادیه پیش بینی نکرده است واگر چنانچه مطابق شنیده‌ها هریک از زیرمجموعه‌های وزارت صمت قصد داشته باشند مدت فعالیت هیات مدیره سابق را تمدید نمایند تا مجری تصمیم اشتباه مورد تایید وزیر باشند مرتکب خلاف قانون آشکاردیگری خواهند شد.
از طرف دیگر جناب وزیرصمت باید به این نکته توجه داشته باشند که تصمیم ایشان نقض فاحش قوانین بالادستی از جمله سیاست‌های کلی اصل ۴۴ و قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار مصوب اسفند ۱۳۹۰ میباشد که بر تجمیع مجوز‌های فعالیت و حذف قوانین مزاحم وبهبود فضای کسب و کارو استفاده از نظر بخش خصوصی در تدوین قوانین تاکید دارند؛ لذا ضمن درخواست از جنابعالی برای پیگیری عاجل و دستور تجدید نظر در تصمیم کارشناسی نشده و عجولانه صادره که حاصلی جز نارضایتی از عملکرد دولت و ایجاد مشکلات جدید برای فعالیت بخش خصوصی و صرفا تامین نظر عده‌ای خاص نخواهد داشت از شخص رییس جمهور محترم و جنابعالی تقاضا داریم در سال “تولید دانش بنیان” از نقض آشکار حقوق بخش خصوصی در تنها اتحادیه شرکت‌های دانش بنیان کشورجلوگیری نمایید.
به گزارش کارآفرینی پرس، سیدرضا الفت‌نسب به آنا گفت: در این خصوص بیان کرد: موج تفکیک بدون نظرخواهی از بخش خصوصی انجام شده و هیچ یک از ذی‌النفعان از این موضوع اطلاع نداشتند. مبنای اقدام وزارت صمت گزارش اشتباهی است که برخی افراد با غرض‌های انتخاباتی منتشر کرده‌اند. در این گزارش اشتباه ذکر شده که تعداد زیادی از اعضای اتحادیه کسب و کارهای غیرواقعی هستند و باید جلوی انتخابات گرفته شود. انتخابات باید ۲۳ فروردین برگزار می‌شد که با این گزارش اشتباه یک ماه عقب افتاد و قرار شد ۲۳ اردیبهشت برگزار شود.
وی افزود: در این یک ماه اتاق اصناف ایران و نهادهای دیگر گزارش را بررسی کرده و مستندات موجود در اتحادیه را نیز بررسی کرده و هفتم اردیبهشت ماه نامه‌ای خطاب به وزارت صمت نوشته شد که هیچ تخلفی در این اتحادیه انجام نشده و کارها به درستی پیش رفته است. بحث اینجاست که چرا وزارت صمت با تکیه بر چنین گزارشی و بدون نظرخواهی از بخش خصوصی اقدام به این کار کرده است.
عضو هیئت مدیره اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی گفت: طبق تصبره ۷ ماده ۲۱ نظام صنفی، پیشنهاد تشکیل اتحادیه جدید باید از سوی اتاق اصناف ایران باشد و وزیر صمت نیز باید آن را تایید کند. با این حال چنین اتفاقی نیفتاده و اتاق اصناف ایران نیز مخالفت خود را اعلام کرده است. حال کسب و کارهای مجازی به اضافه شدن یک اتحادیه جدید بدون کار کارشناسی اعتراض کرده‌اند.
الفت نسب ادامه داد: از سوی دیگر ماموریت این اتحادیه مشخص نیست و تعاریف دقیقی نیز برای آن تعیین نشده است، این امر باعث شده که تعداد زیادی از کسب و کارها نسبت به این موضوع اعتراض کنند. اگر این اتفاق بیفتد در آینده نزدیک کسب و کارها دچار مشکل می‌شوند، وجود اتحادیه در اتحادیه باعث اختلاف می‌شود و این امر باعث تضعیف تشکل نیز می‌شود.
وی افزود: مدل‌های مختلفی از کسب و کار آنلاین وجود دارد و با وجود اتحادیه جدید مشخص نمی‌شود که یک کسب و کار می‌تواند عضو کدام اتحادیه شود. بسیاری از کسب و کارهای آنلاین اعلام کرده‌اند که اگر این اتفاق بیفتد از اتحادیه خارج می‌شوند چراکه اتحادیه یک تشکل صنفی است و ورود مستقیم دولت در آن خوشایند نیست و می‌تواند در آینده مشکلاتی به وجود بیاورد.
بیشتر بخوانید:
- در اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی چه خبر است؟/ آیا ائتلاف بعضی افراد عضو هیات مدیره فعلی برای انتخابات طبق عرف و قانون انجام شده است؟
- انتقاد به تفکیک اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی/ آیا اتحادیه قربانی اختلافات داخلی شد؟
- رضا الفت نسب: بخش خصوصی مخالف تشکیل اتحادیه کسبوکارهای مجازی به صورت توزیعی و خدماتی است
- انتخابات هیات مدیره اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی مجدد لغو شد
- رضا الفت‌نسب: تفکیک اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی غیرقانونی است
- بررسی حقوقی تفکیک اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی
- مجتبی رضاخواه: تفکیک اتحادیه کسب و کارهای مجازی در راستای تحقق شعار سال است
- دومین دوره انتخابات اتحادیه کسب و کارهای مجازی به تعویق افتاد
پایان پیام/
