معرفی رشته دکتری کارآفرینی
با توجه به گسترش محبوبیت رشته کارآفرینی در ایران و اهمیتی که این رشته دانشگاهی امروزه در جهان پیدا کرده است در ادامه به‌طور تفصیلی به آن پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
محمدعلی نژادیان مدیرمسئول کارآفرینی پرس در یادداشتی نوشت: با استناد نامه شماره 21/1/115162 مورخ 1394/06/16 مبنی بر اجرای مصوبه هشتصد و شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه‌ریزی آموزشی مورخ 1394/03/16 در مورد تایید برنامه‌های مدون و دارای مجوز اجرای دانشکده‌های گروه یک تا زمان بازنگری در شورای عالی برنامه‌ریزی آموزشی و با عنایت به مصوبه جلسه شماره 731 مورخ 1388/06/07 شورای برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه تهران در مورد برنامه دکتری تخصصی رشته کارآفرینی، این برنامه تا زمان بازنگری مصوب تلقی می‌شود.
رشته کارآفرینی چیست؟
کارآفرین (Entrepreneur) از ریشه کلمه فرانسوی “Entreprendre” به معنای «متعهد شدن» گرفته شده است و بیان‌گر تلاش نوآورانه برای ایجاد ارزش است. کارآفرینی (Entrepreneurship) عبارت از مجموعه‌ای از نظریه‌ها, فنون و روش‌های هدایت اثر بخش فعالیت‌های کار آفرینی است.
بیشتر بخوانید:
- تعریف کارآفرینی چیست و کارآفرین کیست؟
- تقسیم‌بندی کارآفرینان چگونه است؟/ کدام نوع کارآفرینی را انتخاب کنیم؟
- معرفی رشته کارآفرینی مقطع کارشناسی ارشد
1- هدف دوره
هدف از اجرای دوره دکتری کارآفرینی تأمین اعضای هیأت علمی مورد نیاز دانشگاه‌ها در این رشته و همچنین تأمین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز مشاوره، تدریس و پژوهش و برنامه‌ریزی سیاست‌های توسعه کار آفرینی در بخش خصوصی، دولت و بخش عمومی میباشد. دانش‌آموختگان دوره دکتری کارآفرینی باید بتوانند در آسیب‌شناسی شرکت‌ها به لحاظ رشد شناسایی قابلیت‌های کارآفرینی و ترویج کارآفرینی تحقیق نموده و خدمات مشاوره ارائه نمایند.
2- ضرورت و اهمیت اجرای دوره
آموزش‌های کارآفرینی به‌طور روزافزون در جهان مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به این‌که دولت‌ها سیاست‌های حمایتی برای توسعه کارآفرینی اجرا می‌کنند. دلایل اهمیت توسعه آموزش‌های کارآفرینی عبارتند از:
- نیاز به توسعه ظرفیت‌های موجود اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی با نوآوری
- نیاز به نوآوری برای به کارگیری اثر بخش ظرفیت‌های تولیدی موجود
- نیاز به کارآفرینی برای کاهش هزینه‌های عمومی، ایجاد مزیت رقابتی و حضور در بازارهای بین‌المللی
با اجرای این دوره، متخصصین کارآفرینی با دانش و مهارت و نگرش کارآفرینی وارد عرصه‌های اقتصادی – اجتماعی کشور شده و به تسریع روند توسعه پایدار ملی کمک می‌کنند.
با علم به ضرورت توسعه کارآفرینی در کشور، دانشگاه‌ها به‌سوی توسعه این رشته علمی گرایش پیدا کرده‌اند و در حال حاضر نیروی انسانی متخصص مورد نیاز این توسعه در کشور وجود ندارد. اجرای این دوره در تأمین این نیازها بسیار حیاتی است. به‌ویژه، برای تدریس دروس عمومی کارآفرینی برای همه رشته‌های تحصیلی در همه دانشگاه‌ها به تعداد زیادی هیات علمی نیاز است و برای ترویج و مشاوره کارآفرینی در دانشگاه‌ها نیز به تعداد زیادی متخصص و هیات علمی نیاز است.
3- طول دوره و شکل نظام
طول دوره 4 سال معادل 8 نیم‌سال تحصیلی منظور شده است که 4 نیم‌سال آن برای آموزش و امتحان جامع 4 نیم‌سال برای گذراندن پایان‌نامه میباشد. این دوره در چارچوب نظام آموزشی ترمی –واحدی اجرا می‌شود.
4- شرایط ورود به دوره دکتری کارآفرینی
داشتن حداقل گواهینامه کارشناسی ارشد در یکی از رشته‌های مورد قبول وزارت علوم تحقیقات و فناوری
5- تعداد واحدهای درسی و پایان‌نامه
تعداد واحدهای درسی و پایان‌نامه این دوره، 42 واحد است. در حال حاضر (1401) در دانشگاه آزاد اسلامی 36 واحد است. اینجا را کلیک کنید.
| نوع واحد | تعداد درس | جمع واحدها |
| دروس اصلی | 6 | 12 |
| دروس تخصصی | 3 | 6 |
| پایان‌نامه | 1 | 24 |
| جمع | 10 | 42 |
دروس جبرانی
دانشجویان پذیرفته شده، در صورتی که کارشناسی ارشد آن‌ها غیر از رشته کارآفرینی باشد، بسته به سوابق تحصیلی و به تشخیص گروه آموزشی 18 واحد از جدول دروس جبرانی را به‌عنوان درس جبرانی می‌گذرانند. نمره دروس جبرانی در معدل قید نمی‌شود. اما گذراندن آن‌ها الزامی است. حداقل نمره قبولی در دروس جبرانی 14 میباشد.
برای اطلاع از جزئیات بیشتر درباره درس‌های گرایش‌های رشته دکتری کارآفرینی اینجا را کلیک کنید
نکته: ممکن است در دانشگاه‌های مختلف تعداد واحدهای جبرانی تفاوت داشته باشد.
6- شرایط آزمون ورودی
الف- آزمون زبان انگلیسی عمومی
داوطلبان در صورت قبولی در این آزمون می‌توانند در آزمون دروس تخصصی شرکت نمایند.
ب- مواد و ضرایب امتحانی
| عنوان درس | ضریب |
| زبان انگلیسی تخصصی | 3 |
| نظریه‌های کار آفرینی | 4 |
| تشخیص فرصت‌های کارآفرینی | 3 |
| تحلیل محیط کسبوکار | 2 |
| روش تحقیق در کارآفرینی | 3 |
| آمار | 2 |
ج- ملاک قبولی داوطلب
1. نمرات آزمون کتبی
2. سوابق علمی و تجربی داوطلب که از طریق مصاحبه و بررسی اسناد و مدارک داوطلب احراز می‌شود.
7- نقش و توانایی شرکت‌کنندگان دوره
شرکت‌کنندگان در این دوره می‌بایست دارای تجربه کار علمی – پژوهشی کارآفرینی در یکی از بخش‌های خصوصی، عمومی و دولتی باشند. اجرای دوره براساس روش‌های نوین آموزشی استوار است. در اجرای دروس، یادگیری تعاملی و مشارکتی مورد تأکید است و از دانشجویان خواسته می‌شود تا در طول اجرای دوره با انجام پژوهش‌های مطالعات میدانی مفاهیم کارآفرینی را با عمق لازم فرا گیرند. با اجرای این دوره، انتظار می‌رود دانش‌آموختگان رشته کارآفرینی بتوانند با پژوهش و مطالعه و تدریس کارآفرینی ظرفیت‌های ایجاد ارزش در جامعه را توسعه دهند.
با توجه به جدید بودن این رشته و لزوم تعامل با مراکز علمی بین‌المللی، دانشجویان این رشته باید به زبان انگلیسی تسلط کامل داشته باشند.
برای این‌که دانش‌آموختگان این رشته توانایی کاربرد عملی نظریه‌ها را کسب کنند در تمام دروس انجام تکالیف زیر اجباری است:
- انجام یک مطالعه موردی در ایران و مقایسه آن با موارد فوق و مشابه در کشورهای دیگر
- ارائه مقاله مرتبط با موضوع درس
- انجام کار عملی در یک سازمان که فعالیت‌های آن مرتبط با موضوعات درس باشد و ارائه گزارش مشاهدات عملی در کلاس
انتخاب پایان‌نامه تحصیلی می‌بایست با بسته مربوط و برای حل مشکل عملی جامعه، دولت، یک سازمان یا شرکت باشد. در این خصوص دانشجو می‌بایست حامی مالی برای پایان‌نامه خود پیدا کند به‌طوری که حامی مالی نتایج پایان‌نامه را استفاده نماید.
8- اجرای دوره
دانشجو ابتدا به تشخیص گروه حداکثر 18 واحد دروس جبرانی می‌گذراند و سپس دروس اصلی را می‌گذراند و پس از آن می‌تواند یکی از بسته‌های تخصصی را انتخاب نماید. پس از گذراندن دروس تخصصی، امتحان جامع برگزار می‌شود. در امتحان جامع، چهار درس اصلی (بنیان‌های نظری مدیریت و کارآفرینی، روش‌های تحقیق در کارآفرینی, منابع فرصت‌های کارآفرینی و ارزشیابی محیط کسبوکار) و دو درس تخصصی به تشخیص گروه آموزشی امتحان گرفته می‌شود. شرط قبولی در امتحان جامع، آوردن حداقل نمره 14 در همه دروس و کسب میانگین نمره 15 از 20 میباشد.
دانشجو موظف است در طی گذراندن دروس تخصصی طرح پایان‌نامه خود را تهیه و پس از تایید استاد راهنما برای تصویب به گروه آموزشی تحویل نماید. شرط تصویب پایان‌نامه، پذیرش راهنمایی آن از طرف یکی از اعضای هیات علمی عضو دانشکده و یا از اعضای هیات علمی سایر دانشکده‌های دانشگاه تهران به تصویب شورای تحصیلات تکمیلی میباشد. دانشجو موظف است در صورتی که اسناد راهنما دروسی را برای گذراندن پایان‌نامه توصیه نمود. در کلاس‌های آن دروس حاضر شده، تمام تکالیف را انجام داده، و نمره قبولی را به استاد راهنما اعلام نماید.
دانشجو می‌تواند موضوع و طرح تحقیق پایان‌نامه خود را در طی ترم‌های تحصیلی تصویب نماید و فعالیت‌های پژوهشی خود را شروع نماید. اما انتخاب واحد پایان‌نامه، پس از موفقیت در امتحان جامع امکان‌پذیر است. در صورت تصویب طرح در گروه آموزشی بلافاصله پس از قبولی دانشجو در امتحان جامع، طرح پایان‌نامه در شورای تحصیلات تکمیلی طرح می‌شود و پس از تصویب به دانشجو ابلاغ می‌گردد.
دانشجو موظف است طبق آیین‌نامه‌های آموزشی دانشگاه تحقیق پایان‌نامه را انجام داده و در صورت دفاع موفق از پایان‌نامه، به دریافت درجه دکتری تخصصی کارآفرینی نائل می‌شود.
بسته‌های تخصصی
این بخش از برنامه شامل 7 بسته تخصصی میباشد و دانشجو بر حسب علایق خود و مرتبط با موضوعی که برای پایان‌نامه انتخاب کرده است می‌تواند یکی از بسته‌های دروس تخصصی زیر را انتخاب نماید. انتخاب یک بسته از بین بسته‌های موجود برای دانشجو اختیاری است ولی تمام دروس هر بسته را به‌عنوان دروس تخصصی باید بگذرانند.
- بسته تخصصی کسبوکار
- بسته تخصصی بین‌الملل
- بسته تخصصی بخش عمومی
- بسته تخصصی سازمانی
- بسته تخصصی فناوری
- بسته تخصصی آموزش عالی
- بسته تخصصی توسعه
بیشتر بخوانید:
پایان پیام/
